Geçen yıla ait atık miktarı 120 milyon ton oldu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), atık istatistikleri kapsamında Türkiye’deki tüm belediyelerden, 50 ve üzeri çalışanı olan imalat sanayi iş yerlerinden, kurulu gücü 100 MW ve üzeri olan tüm faal termik santrallerden, altyapısı tamamlanmış tüm organize sanayi bölge müdürlüklerinden, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne referans yıl için üretim beyan eden maden işletmelerinden, lisanslı veya geçici faaliyet belgeli tüm atık bertaraf ve geri kazanım tesisleri ile lisansı olmasa da belediyeler tarafından ya da belediyeler adına işletilen düzenli depolama, yakma ve kompost tesislerinde veriyi derlendi.

OLUŞAN ATIK MİKTARI 120 MİLYON TON OLARAK HESAPLANDI

Araştırma kapsamındaki imalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalklarında 2024 yılında 42,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 120 milyon ton atık oluştu. 

İMALAT SANAYİ İŞ YERLERİ

İmalat sanayi iş yerlerinde 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 24,4 milyon ton atık oluştu. Toplam atığın yüzde 70,1’i satıldı veya lisanslı atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 12,1’i tesis bünyesinde geri kazanıldı veya dolgu malzemesi olarak kullanıldı veya doğaya yeniden kazandırıldı, yüzde 10,8’i düzenli depolama tesislerine gönderildi, yüzde 2,6’sı beraber yakma (ko-insinerasyon) veya yakma tesislerine gönderildi, yüzde 2,4’ü belediye veya OSB yönetimleri tarafından toplandı, yüzde 1,8’i iş yeri sahasında depolandı, yüzde 0,1 ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi.

MADEN İŞLETMELERİ

TERMİK SANTRALLER

OSB MÜDÜRLÜKLERİ

OSB müdürlüklerinin altyapı hizmetleri, atıksu arıtımı vb. idari faaliyetleri sonucu 196 bin tonu tehlikeli olmak üzere 397 bin ton atık oluştu. Oluşan atığın yüzde 95,5’i atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 4,5’i diğer yöntemlerle bertaraf edildi.

BELEDİYELERDE 32,3 MİLYON TON ATIK TOPLANDI

Toplam 1 401 belediyenin 1 392’sinde atık hizmeti verildiği tespit edildi. Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 32,3 milyon ton atığın yüzde 88,9’u atık işleme tesislerine ve yüzde 10,9’u belediye çöplüklerine gönderilirken, yüzde 0,3’ü ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi. Belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarı 1,09 kg olarak hesaplandı.

Belediyeler tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinde, 353 bin ton (kuru madde bazında) atıksu arıtma çamuru oluştuğu tespit edildi.

ATIK İŞLEME TESİSLERİNDE 195 MİLYON TON ATIK İŞLENDİ

Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde işlenen 195 milyon ton atığın 139 milyon tonu bertaraf edildi, 56 milyon tonu ise geri kazanıldı.

Düzenli depolama tesislerinde 138 milyon ton atık, yakma tesislerinde de 448 bin ton atık bertaraf edildi.

Beraber yakma  (ko-insinerasyon)  tesislerinde 4,7 milyon ton atık yakılarak enerji geri kazanımı gerçekleştirildi. Kompost tesislerinde 124 bin ton atık geri kazanılırken diğer geri kazanım tesislerinde ise toplam 51,5 milyon ton metal, plastik, kâğıt, mineral vb. atık geri kazanıldı.