Kağızman’daki 7 milyon yıllık sütunlar, bilimsel literatüre girdi

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı’nda Dr. Öğretim Üyesi Nurcan Avşin danışmanlığında yüksek lisans tezini hazırlayan Metin Aras, Kağızman’daki bazalt sütunlarının oluşumu, morfolojik özellikleri ve ekoturizm potansiyelini inceledi.

Çalışma, ‘Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi’nde yayımlanarak akademik literatüre kazandırıldı.

MİLYONLARCA YIL ÖNCE LAVLARIN SOĞUMASIYLA OLUİTU

Yapılan araştırmalar, Kağızman’da Geç Miyosen döneminde yüzeye çıkan lavların soğuması sonucu, sınırlı bir bölgede beşgen ve altıgen prizmatik sütunlar meydana geldiğini ortaya koydu.

Aras Nehri’nin aşındırma süreciyle gün yüzüne çıkan bu yapılar, Türkiye’deki nadir volkanik oluşumlar arasında gösteriliyor.

“TÜRKİYE’NİN VOLKANİK ZENGİNLİĞİNİN BİR GÖSTERGESİ”

Dr. Öğr. Üyesi Nurcan Avşin, Türkiye’nin volkanik ve tektonik açıdan oldukça aktif bir ülke olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:

Kağızman’ın Karagüney köyü yakınlarında tespit edilen bazalt sütunları, ülkemizin volkanik özelliğinin bir göstergesi niteliğinde. 2020 yılında yapılan saha çalışmalarıyla ilk kez belirlenen bu oluşumlar, sonrasında yapılan bilimsel yayınlarla literatüre kazandırıldı.

Avşin, sütunların dünyada çok az örneği bulunan doğal yapılar arasında yer aldığını vurgulayarak, hem bilimsel hem de turistik açıdan büyük değer taşıdıklarını söyledi.

“YEREL HALK BİLE VARLIĞINDAN HABERSİZDİ”

Avşin, Kağızman’daki sütunların Kars Platosu’nun yamaçlarında, oldukça düzenli ve simetrik biçimde geliştiğini belirtti:

Bu alanın yerel halk tarafından dahi bilinmemesi, literatüre ilk kez kazandırılmış olması açısından son derece önemli. Türkiye ve dünyadaki benzer örneklerin çoğu koruma altına alınmış durumda.

KORUMA STATÜSÜ İÇİN İLK ADIMLAR ATILDI

Sütunların 6 ila 7 milyon yıl önce oluştuğunu söyleyen Avşin, bölgenin ekoturizm açısından da büyük potansiyele sahip olduğunu ifade etti:

Manisa gibi bazı bölgelerdeki bazalt sütunları koruma altında. Kağızman’daki sütunlar için de Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile birlikte ilk incelemeler yapıldı. Şu anda bölgeye ‘doğal miras statüsü’ verilmesi yönünde çalışmalar sürüyor.

“AVŞİN-ARAS BAZALT SÜTUNLARI” ADI VERİLDİ

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde doktora çalışmalarını sürdüren Metin Aras, 2020-2021 yıllarında yaptığı saha araştırmaları sırasında sütunları tespit ettiklerini söyledi.

Kovid-19 salgını ve güvenlik kısıtlamaları nedeniyle araştırmaların bir süre ertelendiğini belirten Aras, şu bilgileri paylaştı:

Kağızman’daki bazalt sütunları daha önce hiçbir bilimsel çalışmada yer almadığı için, yapıları isimlendirerek ‘Avşin-Aras Bazalt Sütunları’ adını verdik. Bu isim, hem danışman hocamın soyadı hem de Aras Nehri’ne atıfta bulunuyor.