Marmara Denizi’nde müsilaj gözlemlenmedi

İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü araştırmacıları, 4 gün önce R/V ALEMDAR II araştırma gemisiyle başladıkları Marmara Denizi seferinde denizin güney kesiminde müsilaj incelemeleri yaptı. Yapılan gözlemlerde, deniz yüzeyi, su kolonu ve deniz tabanı habitatlarında müsilajın hiçbir evresine rastlanmadı.

MÜSİLAJ GENELDE EKİM-KASIM AYLARINDA GÖRÜLÜYOR

AA muhabirine açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Cem Gazioğlu, Marmara Denizi’nde müsilaj olaylarının genellikle ekim ve kasım aylarında, su sıcaklıklarının düşmesi ve tabakalaşmanın belirginleşmeye başlamasıyla ortaya çıktığını belirtti.

SİSTEM DENGEDE

Gazioğlu, yapılan çok disiplinli gözlemler sonucunda denizin güney kıyılarında müsilajın görülmediğini vurgulayarak, dikey karışımın, sıcaklık farklarının ve besin tuzu seviyelerinin dengeli seyrettiğini ifade etti. Bu yılki gözlemlerin mevsim geçişini en iyi temsil eden dönemde yapıldığını aktaran Gazioğlu, yüzey suyu sıcaklıklarının yaz sonundaki yüksek değerlerden normale gerilediğini ve karışım derinliğinin arttığını söyledi. Bu koşulların fitoplanktonların aşırı çoğalmasını ve organik madde birikimini sınırladığını belirtti.

KİRLİLİK YÜKÜ, MARMARA’NIN EN BÜYÜK SORUNU

RİSK DEVAM EDİYOR

Müsilajın bu dönem gözlenmemesini olumlu ama geçici bir gelişme olarak nitelendiren Gazioğlu, sistemin tamamen dengelendiği anlamına gelmediğini vurguladı. İklimsel stresler, kirlilik yükleri ve aşırı avcılık devam ettiği sürece deniz ekosisteminin kırılgan ve müsilaj oluşumuna açık olduğunu kaydetti.

EKOSİSTEM TEMELLİ YAKLAŞIM ŞART

Marmara Denizi’nin direncini artırmak için entegre havza yönetimi, atık su arıtımının iyileştirilmesi, balıkçılık baskısının azaltılması ve iklim uyum stratejilerinin birlikte uygulanması gerektiğini belirten Gazioğlu, “Denizin direncini artırmak ve müsilaj gibi olayların kalıcı biçimde önüne geçmek için bilim destekli ve koordineli bir yaklaşım şart” dedi.

SON YILLARIN EN KAPSAMLI BİLİM SEFERİ

İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü tarafından başlatılan seferde, Marmara Denizi’nin ekosistemi, deniz tabanı, biyoçeşitliliği ve müsilaj riskleri yüksek çözünürlüklü yöntemlerle inceleniyor. Gebze Teknik Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi’nden uzmanların katkı sağladığı seferde, insansız hava araçları, su altı robotları, çok ışınlı derinlik ölçerler ve sonar sistemleriyle deniz yüzeyi, su sütunu ve deniz tabanı üç boyutlu olarak haritalanıyor.

ERKEN UYARI SİSTEMLERİ GELİŞTİRİLECEK

Toplanan veriler yapay zeka ve derin öğrenme algoritmalarıyla analiz edilerek müsilajın nedenleri, gelişim süreçleri ve gelecekteki olası riskler belirlenecek. Seferin amacı, Marmara Denizi için etkili erken uyarı sistemleri geliştirmek ve deniz ekosisteminin sürdürülebilirliğini sağlamaya katkıda bulunmak olarak açıklandı.