Mardin’de değirmende 1500 yıllık mozaik bulundu

Mardin’in Midyat ve Nusaybin ilçeleri arasında yer alan, çok sayıda antik kaleye, kervansaraya ve arkeolojik yerleşime ev sahipliği yapan Çağ Çağ Çayı Vadisi’nin Sivrice Mahallesi Beyazsu mesire alanı mevkisinde dikkat çekici bir keşif yapıldı.

Özel mülkiyete ait atıl durumdaki tarihi bir su değirmeninin turizme kazandırılması amacıyla başlatılan temizlik çalışmaları sırasında mozaik taban döşemeleri ortaya çıktı.

Mülk sahiplerinin temizlik çalışmaları sırasında fark ettiği mozaikler üzerine durum Mardin Müze Müdürlüğü’ne bildirildi.

Yapılan ön incelemenin ardından, alanın kültür varlığı olarak tescillenmesi için süreç başlatıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle bölgede kurtarma kazısı yapılmasına karar verildi.

GEOMETRİK MOTİFLİ MOZAİKLER ORTAYA ÇIKTI

Mardin Müze Müdürü İdris Akgül başkanlığında yürütülen kazıya, arkeologlar Volkan Bağlayıcı ve Mehmet Şan da katıldı. Mülk sahibinin desteğiyle gerçekleştirilen kazıda, değirmenin iç kısmındaki iki farklı alanda çeşitli renklerde mozaik döşemelere ulaşıldı.

Mozaiklerde kare, daire, üçgen ve dikdörtgen gibi geometrik şekillerin yanı sıra dalga, düğüm, haç ve sonsuzluk motifleri ile üzerinde “Tittos Domestikos” yazılı bir yazıt bulundu.

“MOZAİĞİN ÜZERİNDEKİ YAZIT, BİZİ HEYECANLANDIRDI”

Kazı Başkanı İdris Akgül, yapılan keşfin bölge tarihi açısından büyük önem taşıdığını belirterek şu bilgileri paylaştı:

Değirmen daha sonraki dönemlerde yapılmış bir eklenti, ancak mozaiklerin ait olduğu yapı daha eskiye dayanıyor. 1 numaralı mekanda yoğun geometrik motifler yer almakta. En dikkat çekici unsur ise mozaik üzerindeki Tittos Domestikos yazıtı. ‘Tittos’ özel bir isim, ‘Domestikos’ ise askeri ya da dini görevleri ifade eden bir unvan olarak biliniyor.

Yaklaşık 40 metrekarelik bir mozaik alanı ortaya çıkardıklarını aktaran Akgül, “Madalyon biçimindeki panolarda düğüm ve haç motifleri bulunuyor. Yapı farklı parsellere doğru genişliyor. İlk tespitlere göre burası, sivil bir idareciye ait bir yapı olabilir.” dedi.

“MOZAİKLER YERİNDE KORUNACAK”

Akgül, mozaiklerin korunması amacıyla alanda konservasyon çalışmaları yapılacağını belirtti. Bu kazının, bölgenin tarihsel dönemlendirilmesine katkı sunacağını vurgulayan Akgül, mülk sahiplerine duyarlılıklarından dolayı teşekkür etti.

“Burası bir tesis alanı. Mülk sahibinin burayı projelendirip ziyarete açma düşüncesi var. Mozaiklerin yerinde korunarak sergilenmesi planlanıyor.”

“BÖLGE TARİHİ İÇİN BİR DÖNÜM NOKTASI”

Kültür varlığı olabileceğini anlayınca çalışmaları durdurduk ve hemen Müze Müdürlüğü’ne bilgi verdik. Ekipler kısa sürede gelip alanı inceledi. Mozaiklerin çok daha eski bir döneme ait olduğu tespit edildi.

Coşkun, bu keşfin bölge için tarihi bir dönüm noktası olabileceğini belirterek şunları söyledi:

Midyat-Nusaybin hattında ilk kez mozaik bulundu. Bu durum bizi hem şaşırttı hem de gururlandırdı. Alanı Kültür Bakanlığı bünyesinde projelendirip turizme kazandırmak istiyoruz. Bu tür keşifler ülkemizin tarihi mirasına büyük katkı sağlıyor.